ارزیابی پیامدهای احتمالی انتقال آب حوضه زاب به دریاچه ارومیه

نویسندگان

ناصر سلطانی

استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران میرنجف موسوی

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران گلاویژ احمد اقبال

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

تأمین آب مطمئن یکی ازچالش های اساسی قرن حاضراست. یکی از راهکارهای تأمین آب، طرح انتقال بین حوضه ای آب است که می تواند در برخی موارد مفید و نجات بخش حوضه مقصد باشد. یکی از این طرح ها که اخیراً مورد بحث قرار گرفته است طرح انتقال آب از حوضه آبخیز رودخانه زاب به دریاچه ارومیه است؛ لذا هدف این پژوهش، آن است که با بهره گیری از نظر یکصد نفر از کارشناسان و متولّیان ذی ربط، پیامدهای آمایشی (مثبت و منفی) این انتقال در دو حوضه مبدأ و مقصد شناسایی و با استفاده از تحلیل های آماری (رگرسیون خطّی چندمتغیّره) پیش بینی شود. نتایج مدل رگرسیون خطّی نشان می دهد با توجّه به وزن ضرایب استانداردشده (بتا b) مؤلّفه های مورد بررسی، به ترتیب پیامد منفی اجتماعی-  فرهنگی (328/0)، پیامد منفی اقتصادی (249/0)، پیامد مثبت اقتصادی (216/0)، پیامد منفی زیست­ محیطی (210/0)، پیامد منفی سیاسی - امنیّتی (174/0)، پیامد مثبت زیست محیطی (156/0)، پیامد مثبت سیاسی - امنیّتی (087/0)، و پیامد مثبت اجتماعی - فرهنگی (070/0) محتمل ترین پیامدهایی است که پس از انتقال آب از زاب به دریاچه ارومیه ممکن ­الوقوع است. نکته جالب و قابل توجّه این است که طبق نظر کارشناسان، انتقال آب به لحاظ زیست محیطی نمی تواند نجات بخش دریاچه ارومیه باشد و شاید به مثابه یک مُسکّن عمل کند. نتایج مدل معادلات ساختاری اثرگذاری هریک از مؤلّفه ها بر اجرای طرح نیز نشان می دهد که در بین پیامدهای مثبت؛ مؤلّفه زیست محیطی با میزان اثر (85/0) و از میان پیامدهای منفی؛ مؤلّفه اجتماعی - فرهنگی با میزان اثر (10/1) بیشترین تأثیرگذاری را در اجرای طرح انتقال آب دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی روشهای مختلف تصمیم گیری گروهی چندمعیاره در انتخاب طرحهای انتقال آب به حوضه دریاچه ارومیه

توزیع نامتوازن منابع آب نسبت به گسترش جمعیت و توسعه‌ فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی، بحران آب را تشدید کرده، لذا یکی از زیرساخت‌هایی که اجرای آن مورد توجه جدی است طرحهای انتقال بین‌حوضه‌ای آب می‌باشد. پیچیدگی تصمیم‌گیری روی این طرحها که ناشی از تبعات فنی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی آنها می‌باشد، گزینه‌های مختلفی را پیش روی مدیران و ذینفعان قرار می‌دهد. در این مقاله چهار مسیر پیشنهادی برای ساخت س...

متن کامل

ارزیابی روشهای مختلف تصمیم گیری گروهی چندمعیاره در انتخاب طرحهای انتقال آب به حوضه دریاچه ارومیه

توزیع نامتوازن منابع آب نسبت به گسترش جمعیت و توسعه فعالیت های کشاورزی و صنعتی، بحران آب را تشدید کرده، لذا یکی از زیرساخت هایی که اجرای آن مورد توجه جدی است طرحهای انتقال بین حوضه ای آب می باشد. پیچیدگی تصمیم گیری روی این طرحها که ناشی از تبعات فنی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی آنها می باشد، گزینه های مختلفی را پیش روی مدیران و ذینفعان قرار می دهد. در این مقاله چهار مسیر پیشنهادی برای ساخت سا...

متن کامل

ارزیابی آب تجدیدپذیر حوضه آبریز دریاچه ارومیه با کمک مدل GLEAM

دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی و یکی از دریاچه‌های بسیار شور جهان است. مساحت حوضه آبریز آنKm2 51876 است. در سال‌های اخیر به علت برداشت بی‌رویه از منابع آب، پروژه‌های جاه‌طلبانه و کاهش بارش‌ها، تراز سطح دریاچه با افت چشمگیری روبرو شده است. یکی از عوامل مهم برای بررسی کاهش تراز دریاچه ارومیه، ارزیابی بیلان آبی حوضه آبریز آن می‌باشد که در این تحقیق، جهت ارزیابی بیلان آبی از روش‌های مختلفی ما...

متن کامل

ارزیابی تطبیقی روش‌های برآورد مقدار بارندگی در حوضه دریاچه ارومیه

  بارندگی یکی از مهم­ترین عناصر تعیین­کننده اقلیمی می­باشد و اندازه­گیری و برآورد دقیق مقدار آن اهمیت زیادی دارد. هدف این تحقیق، ارزیابی کارایی الگوریتم 3B42 ماهواره TRMM و ارائه مدل نمایی و مدل مفهومی ابر برای برآورد مقدار بارندگی شش ساعته در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و اعتبارسنجی این داده­ها با استفاده از داده­های ایستگاه­های زمینی و همچنین مقایسه این روش­ها در حوضه جهت انتخاب مناسب­ترین ...

متن کامل

ارزیابی تغییرات ردپای آب محصولات زراعی حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از روش LMDI

شاخص­های مؤثری مانند ردپای آب لازم است در تخصیص بهینه منابع آب مدنظر قرار گیرند. در این مطالعه از شاخص ردپای آب با در نظر گرفتن مصارف مستقیم و غیرمستقیم آب در سه بخش منابع آب آبی، سبز و خاکستری، به­منظور برآورد میزان کل آب مصرفی توسط محصولات زراعی در حوضه دریاچه ارومیه استفاده گردید. جهت تحلیل جداگانه عوامل مؤثر در روند تغییرات ردپای آب، روش LMDI (شاخص لگاریتم میانگین انحرافات) به­کار گرفته شد....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جغرافیا و پایداری محیط

جلد ۶، شماره ۱۹، صفحات ۳۵-۵۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023